Pamiętasz, jak byłeś dzieckiem?. Obserwowałeś otaczający Cię świat. Wszystko Cię interesowało, nurtowało, chciałeś dotknąć, powąchać, spróbować, chciałeś wszystko sprawdzić, sprawdzić samemu! Najbardziej ciekawiło Cię to, czego rodzice nie pozwolili ci robić mówiąc: nie dotykaj, nie rób tego, proszę przestań!

A Ty nieustannie wołałeś: Mamo, Tato, ale fajnie! Jaką radością było skakanie po kałuży, uderzanie dłonią o taflę wody siedząc w wanience, ile siły musiałeś włożyć, aby zanurzyć pod wodę uśmiechniętą kaczuszkę, która towarzyszyła Ci w trakcie kąpieli.

Pamiętasz emocje, odczucia jakie Ci towarzyszyły? Ciekawość, brak lęku, chęć nieustannego działania, radość z poznawania nowych rzeczy. A pamiętasz chwile, gdy pytałeś: Co się stanie gdy? A dlaczego jest tak? Nie zawsze zadawalałeś się pierwszymi otrzymanymi odpowiedziami od Rodziców, a potem jak byłeś starszy od kolegów czy też nauczycieli w szkole

Nawet nie wiesz, że już jako dziecko byłeś małym odkrywcą. Twoje przewidywania, ich testowanie; potwierdzałeś lub obalałeś, ale co najważniejsze działałeś dalej, kombinowałeś, szukałeś – tworzyłeś nowe przewidywania i czułeś, że to nie jest ostateczne wyjaśnienie – byłeś gotowy porzucić te już stworzone, zmienić je w inne, gdy te pierwsze okazały się fałszywe. Nie bałeś się popełnić błędu. Twoja refleksja i chęć rozwiązania problemu prowadziła Cię dalej. Dzisiaj pewnie już wiesz, że to żaden wstyd; przeciwnie podstawa Twojego rozwoju.

Chcę obudzić w Tobie to ciekawskie, odważne, nieustannie pytające dziecko, dziecko zdobywające wiedzę o otaczającym go świecie poprzez zadawanie pytań, obserwację i działanie, czyli tak naprawdę stosujące myślenie i metodę naukową.  

Czy nie działałeś według schematu: odczuć – pomyśleć- zareagować- działać bezpiecznie? To była Twoja droga zdobywania informacji o świecie; a ja powiem, że to Twoja droga poznawczego opanowywania świata; a jednocześnie droga Twojego rozwoju. Brałeś czynny udział w procesie pogłębiania swojej wiedzy na drodze poznawczo-badawczej działalności w stworzonych, wykreowanych przez siebie sytuacjach. Bo nie jest prawdą, że ciekawość to pierwszy stopień do piekła; gdyby nie Twoja ciekawość, gdyby nie ciekawość naukowców to nie byłoby nie tylko nas, ale i rozwoju otaczającego świata.  

Prześledźmy dokładniej Twoje działania realizowane wg schematu: odczuć – pomyśleć – zareagować- działać bezpiecznie:

• zobaczyć, zauważyć, odczuć problem/trudność
• zastanowić się, pomyśleć nad znalezionym problemem, trudnością; czego chce się dowiedzieć o problemie? co mnie nurtuje? Czy „coś” istnieje? Jak „coś” się dzieje? Dlaczego, tak się dzieje? Skąd wiadomo, że …?
• sprawdzić, dowiedzieć się jak inni poradzili sobie w jakiej sytuacji? Jak rozwiązali taki podobny problem?
• zaproponować pomysły na rozwiązanie problemu, sposób pokonania trudności
• zweryfikować trafność pomysłów rozwiązań, sprawdzić czy w praktyce takie rozwiązanie jest słuszne, czy sposób pokonania trudności zadziałał? czyli wcielić plan w życie

A co na końcu tego łańcucha? Bezcenne korzyści – doświadczenie, zdobyta nowa wiedza rozpoczynająca konfrontację z wiedzą potoczną. Liczę, że udało Ci się tę wiedzę usystematyzować; liczę że udało się rozwinąć  również wiele umiejętności, np.  umiejętność zastosowania zdobytej wiedzy w praktyce. A Twoje umiejętności to przecież Twoje kompetencje, które zapewne wykorzystujesz w życiu. 

dr Małgorzata Krzeczkowska
http://www.zdch.uj.edu.pl/krzeczkowska
https://www.facebook.com/krzeczko
Pasjonatka nauk przyrodniczych w edukacji nieformalnej; refleksyjny nauczyciel spełniający swoje marzenia i pasje na spotkaniach z przedszkolakami, młodzieżą i seniorami. Na co dzień pracuje na Wydziale Chemii UJ w Krakowie.